Έφηβοι: υπεύθυνοι ψηφιακοί πολίτες
Οι σημερινοί έφηβοι, με τη συνεχή χρήση των μέσων κοινωνικής δικτύωσης, την εκπαίδευση μέσω διαδικτύου, τα online παιχνίδια και όλες τις άλλες εφαρμογές που χρησιμοποιούν καθημερινά μπορούν άνετα – νομίζω – να ονομάζονται ψηφιακοί πολίτες. Το να είσαι πολίτης, ψηφιακός ή μη, σημαίνει ότι ανήκεις σε μία ομάδα, σε μία κοινότητα, η οποία για να λειτουργήσει αρμονικά και προς όφελος των μελών της χρειάζεται τα ίδια τα μέλη να έχουν έναν κοινό “κώδικα ηθικής”, ένα βασικό πλαίσιο μέσα στο οποίο κινούνται και συμπεριφέρονται με ασφάλεια και αμοιβαίο σεβασμό. Ας μοιραστούμε με τα παιδιά αυτήν την ιδέα, ότι η διαδικτυακή κοινότητα χρειάζεται να ακολουθεί κάποιους κανόνες – όπως κάθε άλλη κοινότητα – προκειμένου να λειτουργεί με εύρυθμο τρόπο και ας προσπαθήσουμε να θέσουμε τις βάσεις γι’ αυτό:
Σεβασμός προς τον εαυτό μας και τους άλλους
Εξηγούμε στα παιδιά ότι στις διαδικτυακές μας επικοινωνίες και φιλίες προσπαθούμε να τηρούμε τους ίδιους κανόνες που γνωρίζουμε για την επικοινωνία και τη φιλία εκτός διαδικτύου. Το γεγονός ότι βρισκόμαστε μόνοι μας στον χώρο που χρησιμοποιούμε το διαδίκτυο (στο σπίτι μας, ας πούμε) ή ότι χρησιμοποιούμε ένα ψευδώνυμο αντί το όνομά μας, μπορεί να μας παρασύρει σε συμπεριφορές και εκφράσεις που δε θα υιοθετούσαμε σε μία προσωπική αλληλεπίδραση. Αυτό συμβαίνει γιατί όταν βρισκόμαστε πίσω από την οθόνη ενός υπολογιστή ή όταν χρησιμοποιούμε ένα ψευδώνυμο αισθανόμαστε λιγότερο εκτεθειμένοι. Χρειάζεται να εξηγήσουμε στα παιδιά ότι δεν είναι πολύ δύσκολο να αποκαλυφθεί κάποιος χρήστης, ειδικά σε αυτές τις ηλικίες που τα μυστικά δίνουν και παίρνουν, αν χρειαστεί. Το πιο σημαντικό, όμως, είναι ότι η συμπεριφορά μας δε θα έπρεπε να αλλάζει ανάλογα με τον αν παρακολουθούμαστε ή όχι. Δεν κλέβουμε γιατί δεν είναι σωστό, όχι γιατί μπορεί να μας πιάσουν. Δε χτυπάμε γιατί η βία δεν οδηγεί πουθενά, όχι γιατί κοιτάνε οι καθηγητές. Είναι η ηθική και ο κώδικας συμπεριφοράς μας που πρέπει να ορίζει τις πράξεις μας και όχι η απειλή της αποκάλυψης και της τιμωρίας.
Προστατεύουμε την προσωπική μας ζωή
Η ταχύτητα με την οποία οι χρήστες μοιράζονται το υλικό που βρίσκεται online καθιστά σχεδόν αδύνατη την πλήρη διαγραφή του από τη στιγμή που αυτό θα αναρτηθεί. Κατά συνέπεια, τα παιδιά πρέπει να κατανοήσουν ότι η απόφαση να μοιραστούν προσωπικές τους φωτογραφίες ή βίντεο με τους διαδικτυακούς τους “φίλους” δεν είναι μία κρίση που πρέπει να παίρνουν ελαφρά. Συζητήστε μαζί τους για αυτό το θέμα και εξηγήστε τους ότι τη στιγμή που ανεβάζουν κάποιο υλικό στο διαδίκτυο ουσιαστικά δεν το ελέγχουν πια και μπορεί να φτάσει σε χρήστες με τους οποίους δεν υπήρχε αρχικά καμία πρόθεση επικοινωνίας. Ακόμα, υπενθυμίστε τους ότι αυτό το υλικό θα παραμείνει online και διαθέσιμο για πάντα και όχι μόνο σήμερα που κάνουμε πλάκα με την παρέα. Δε μιλάμε μόνο για “τολμηρό” υλικό που είναι βέβαια η μεγαλύτερη ανησυχία όλων των γονέων. Στο πλαίσιο της προστασίας της προσωπικής μας ζωής, εξηγούμε στα παιδιά ότι δεν αποκαλύπτουμε λεπτομέρειες για το σπίτι μας, τηλεφωνικούς αριθμούς, αναλυτικές πληροφορίες για την οικογένειά μας και οτιδήποτε άλλο δε θα μοιραζόμασταν με έναν άγνωστο στο δρόμο!
Οι κωδικοί μας είναι τα κλειδιά μας
Δεν αποκαλύπτουμε τους κωδικούς μας, όπως δε θα δίναμε σε κάποιον τα κλειδιά του σπιτιού μας. Είναι πολύ σημαντικό η χρήση των προσωπικών μας λογαριασμών να γίνεται αποκλειστικά και μόνο από εμάς τους ίδιους. Εξηγούμε, λοιπόν, στα παιδιά ότι δεν είναι απόδειξη φιλίας ή τόλμης το να επιτρέπουμε σε τρίτους να χρησιμοποιούν τους προσωπικούς μας λογαριασμούς. Κρατώντας τους κωδικούς μας για τον εαυτό μας, εξασφαλίζουμε ότι οτιδήποτε γράφεται ή αναρτάται στα προφίλ μας είναι κάτι που επιλέξαμε εμείς οι ίδιοι.
Υπάρχουν πάρα πολλά θέματα που χρήζουν προσοχής σε ό,τι αφορά τη χρήση του διαδικτύου από παιδιά και εφήβους. Τα παραπάνω είναι μόνο μερικά βασικά ζητήματα που μπορούμε να θέσουμε ως βάσεις. Πέρα από αυτά, όπως πάντα, η συχνή επικοινωνία και συζήτηση με τα παιδιά, η ψύχραιμη ενημέρωσή τους για περιστατικά κακής χρήσης ή εκμετάλλευσης ανηλίκων που φτάνουν στο φως της δημοσιότητας, η επισήμανση και τακτική υπενθύμιση για την ύπαρξη ιστοσελίδων με ψευδείς ή παραπλανητικές πληροφορίες και η συνεχής παρότρυνση για να αποταθούν σε εμάς ή σε όποιον άλλον ενήλικα εμπιστεύονται αν αισθανθούν ότι κάτι κακό συμβαίνει είναι ακόμα μερικές δικλείδες ασφαλείας απέναντι στην εισβολή της τεχνολογίας στη ζωή και την καθημερινότητά μας, με τα θετικά και – αναπόφευκτα – τα αρνητικά της.
Φαίνεται ότι όλοι μας, αργά ή γρήγορα, γινόμαστε “ψηφιακοί πολίτες” με τον έναν ή τον άλλον τρόπο. Ας το κάνουμε με επίγνωση και προσοχή, για να λειτουργήσει υπέρ και όχι εναντίον μας!
Πηγή: https://efiveia.gr/
Διαβάστε επίσης:
Γονείς: 3 τρόποι για να βάλετε όρια στο παιδί αποφεύγοντας την τιμωρία.
Πανελλαδικές 2023: Έχει νόημα να είναι εύκολα τα θέματα;
Τρεις και ένας οι βασικοί στόχοι των εφήβων.
Έφηβοι και Ύπνος: Πόσες ώρες ύπνου χρειάζονται.
Ποιες είναι οι δημοφιλέστερες σχολές του 2ου, 3ου και 4ου πεδίου;
