Διπλό Μηχανογραφικό. Το χρειαζόμαστε;

Του Στράτου Στρατηγάκη
Μαθηματικού – Ερευνητή
stratig@yahoo.com,
www.stadiodromia.gr

Με βάση το νόμο 4777, που ψηφίστηκε στις αρχές του 2021, οι υποψήφιοι των Πανελλαδικών Εξετάσεων θα καταθέτουν το μηχανογραφικό τους περί τα μέσα Ιουλίου, έχοντας τη δυνατότητα να δηλώσουν λίγα τμήματα, μέχρι το 10% των τμημάτων του επιστημονικού τους πεδίου αναφέρει ο νόμος και αφήνει τον ορισμό του ακριβούς αριθμού τους σε μελλοντική υπουργική απόφαση. Άρα οι υποψήφιοι θα μπορούν να δηλώσουν το πολύ 15 τμήματα στα 3 τουλάχιστον Επιστημονικά Πεδία. Πρόκειται για μία μεγάλη αλλαγή σε σχέση με ισχύοντα τα τελευταία 40 χρόνια.

Τα αποτελέσματα ανακοινώνονται στις αρχές Αυγούστου. Για να γίνει αυτό έπρεπε να μετακινηθούν οι προκαταρκτικές εξετάσεις για τις σχολές ενστόλων που γίνονταν τον Ιούλιο και καθυστερούσαν την έκδοση των αποτελεσμάτων, ταλαιπωρώντας χιλιάδες υποψηφίους και τους γονείς τους κάθε χρόνο. Όσοι δεν πετύχουν σε μια σχολή έχουν δικαίωμα να υποβάλουν νέο μηχανογραφικό δελτίο χωρίς κανένα περιορισμό στον αριθμό των τμημάτων που θα δηλώσουν, αλλά μπορούν να δηλώσουν μόνο τα τμήματα στα οποία έμειναν κενές θέσεις από την πρώτη επιλογή, δηλαδή στα τμήματα χαμηλής ζήτησης. Φυσικά και στα δύο μηχανογραφικά οι υποψήφιοι δεν μπορούν να δηλώσουν τμήματα στα οποία δεν καλύπτουν το όριο της Ελάχιστης Βάσης Εισαγωγής (ΕΒΕ).

Αυτή η διαδικασία καθορίστηκε με στόχο να επιλέγουν οι υποψήφιοι τα τμήματα που επιθυμούν, να μη δηλώνουν δεκάδες τμήματα με αποτέλεσμα να πετυχαίνουν κάπου στην τύχη. Αυτό ήταν το επιχείρημα του Υπουργείου Παιδείας όταν ψηφίστηκε ο νόμος.

Είναι σωστό; Ας δούμε τι μας λένε οι αριθμοί

Το 2020 πριν την εφαρμογή της ΕΒΕ το ποσοστό των επιτυχόντων που εισήχθησαν σε τμήμα που είχαν δηλώσει μέσα στις πρώτες έξι προτιμήσεις τους ήταν 63,49%. Δύο στους τρεις υποψηφίους δηλαδή εισάγονταν σε τμήμα που είχαν μέσα στις πρώτες έξι επιλογές τους. Αυτό σημαίνει ότι αν ένας υποψήφιος είχε δηλώσει τις 7 Ιατρικές και πετύχαινε στην 7^η επιλογή του θα είχε πετύχει στη σχολή που ήθελε, αλλά δεν θα βρισκόταν στο 63,49%, όπως βλέπουμε στον πίνακα. Συνεπώς οι υποψήφιοι που πέτυχαν σε μία από τις 10 πρώτες προτιμήσεις τους θα ήταν ασφαλέστερο κριτήριο, αλλά το Υπουργείο Παιδείας δεν δημοσιεύει αυτά τα στοιχεία. Μπορούμε, πάντως, με ασφάλεια να υποθέσουμε ότι πάνω από το 70% των υποψηφίων πετύχαινε σε μία από τις 10 πρώτες επιλογές του.

Αυτά τα στοιχεία είχε το Υπουργείο όταν ψήφισε την καθιέρωση του διπλού μηχανογραφικού. Είναι προφανές ότι δεν εξυπηρετεί σε τίποτα η καθιέρωσή του διπλού μηχανογραφικού. Στις Πανελλαδικές του 2021 είχαμε την εισαγωγή της ΕΒΕ που άφησε πάνω από 18.000 κενές θέσεις στα ΑΕΙ και δεν επέτρεπε σε πολλούς άλλους υποψηφίους να δηλώσουν όποια σχολή του πεδίου τους ήθελαν. Το ποσοστό των υποψηφίων που πέτυχαν σε μία από τις έξι πρώτες επιλογές τους ανέβηκε στο 81,86%, καθιστώντας τελείως περιττή πια την καθιέρωση του διπλού μηχανογραφικού.

Τα προβλήματα που θα δημιουργήσει η εφαρμογή του είναι πάρα πολλά

Το σημαντικότερο είναι η σύγχυση που θα δημιουργήσει στους υποψηφίους. Κάθε υποψήφιος θα έχει διαφορετικά μόρια σε κάθε τμήμα, οπότε η σύγκριση με τις περσινές βάσεις θα είναι αδύνατη. Θα δημιουργηθούν διλλήματα ποιες σχολές να δηλώσει ο υποψήφιος και ποιες όχι, λόγω του περιορισμένου πλήθους επιλογών. Αν επιλέξει ασφάλεια και δεν δηλώσει σχολές που έχουν βάση αρκετά υψηλότερη από τα μόριά του και τελικά διαπιστώσει ότι θα μπορούσε να περάσει αν τις είχε δηλώσει θα μετανιώσει. Αν επιλέξει να δηλώσει τις σχολές σύμφωνα με τις επιθυμίες του και δεν περάσει πουθενά με το πρώτο μηχανογραφικό, μετά θα ψάχνει θέση στα αζήτητα, που είναι το δεύτερο μηχανογραφικό. Διλλήματα που δεν έχουν κανένα νόημα και όφελος. Η πρόβλεψη και η τύχη θα αναδειχθούν σε σημαντικούς παράγοντες της διαδικασίας συμπλήρωσης μηχανογραφικού.

Ένα άλλο πρόβλημα είναι ότι όσοι πετύχουν σε σχολή με το πρώτο μηχανογραφικό θα μπορούν να βρουν σπίτι μέσα στον Αύγουστο, όπως θα έπρεπε να συμβαίνει με όλους τους υποψηφίους από το 2011, που καθιερώθηκε το ηλεκτρονικό μηχανογραφικό. Οι υπόλοιποι, που θα καταθέσουν το δεύτερο μηχανογραφικό θα μάθουν που πέτυχαν στα τέλη Αυγούστου και δεν θα βρίσκουν σπίτι, αφού θα έχουν νοικιάσει τα σπίτια όσοι περάσουν με τα πρώτα αποτελέσματα στις αρχές Αυγούστου.

Είναι μια ευκαιρία τώρα, που αποφασίστηκε να μετατεθούν οι προκαταρκτικές εξετάσεις για τις σχολές ενστόλων για την άνοιξη, να βγαίνουν τα αποτελέσματα των Πανελλαδικών στα τέλη Ιουλίου. Έτσι η αναμονή που τσακίζει τα νεύρα των υποψηφίων και των οικογενειών τους θα κρατάει περίπου ένα μήνα, αντί για δύο μήνες που μεσολαβούν από την ανακοίνωση των βαθμολογιών μέχρι την ανακοίνωση των βάσεων. Ταυτόχρονα θα έχουν τη δυνατότητα να ψάξουν για σπίτι και να κάνουν τη μετακόμιση μέσα στον Αύγουστο, που τρέχουν οι καλοκαιρινές άδειες των γονέων. Μέχρι τώρα οι γονείς έτρεχαν πανικόβλητοι στις αρχές Σεπτέμβρη να βρουν σπίτι και να τακτοποιήσουν το νέο φοιτητή.

Ας ελπίσουμε να επικρατήσει η κοινή λογική και να αποσυρθεί το μέτρο του διπλού μηχανογραφικού, αφού δεν έχει κανένα νόημα η εφαρμογή του.

Οι προτιμήσεις των επιτυχόντων στις Πανελλαδικές 2020 και 2021
	Αριθμός Επιτυχόντων 2020	Αριθμός Επιτυχόντων 2021
1^η Προτίμηση	14.189	17.620
2^η Προτίμηση	8.405	8.736
3^η προτίμηση	6.465	5.877
4^η προτίμηση	5.220	4.112
5^η προτίμηση	4.271	2.958
6^η προτίμηση	3.575	2.243
Σύνολο 6 πρώτων προτιμήσεων	42.125	41.546
Άλλη σειρά προτίμησης	25.213	9.204
Επιτυχόντες	66.344	50.750
Ποσοστό 6 πρώτων Προτιμήσεων στο σύνολο των επιτυχόντων	63,49%	81,86%
Μελέτη: Στράτος Στρατηγάκης